Mülk-ü Osmani'nin 7. Sultanı, Konstantiniyye'yi Fetheden Kayser-i Rum, Ebu'l Feth, Şanlı Sultan, II. Mehmed Han Hazretleri.
İmparatorluğu'nun gerçek kurucusu olan Fatih Sultan Mehmed Han döneminde Devlet-i Aliyye bir dünya gücü hâline geldi. Fatih’in hükümdarlık dönemi tarihçilikten edebiyata, mimariden medrese eğitimine,
Edebiyatta Baki, Nedim, Galib... Mimaride Mimar Sinan, Mimar Mehmedağa... İlimde İbni Kemal Paşa, Zembilli Ali Efendi, Ebusuud Efendi, Ahmed Cevdet Paşa, tasavvufta Aziz Mahmud Hüdayi, Beşiktaşlı Yahya Efendi, Merkez Efendi, Sümbül Efendi...
Bırak bu dünya düşüncesini, o sonu gelmeyen bir arzu ve istekler zinciridir. Seninle birlikte gidecek, sana faydası olacak şey güzel davranış, iyi ahlâktır. Yolda giderken ağır yük taşımak insana zorluktur; acı ve ıstırap verir. Sana faydası olmayacak şeyleri kendine yük etme! Bilmiyor musun ki insanlar bu dünyaya çıplak geldiler, yine çıplak gidecekler...
Aziz Mahmud Hüdayi
Acep mi Kâbe’den eşref olursa kâmilin kalbi?
Bunu cân ile isğâ et efendi, kavl-i sâdıktır;
Binâsı Kâbe’nin mahlûk işidir seng ü hâk ile,
Gönül hod dest-i kudretle yapılmış sun‘-i Hâlık’tır.
Aziz Mahmud Hüdayi (K.S)
“Kâmil bir mü’minin kalbinin Kâbeʼden üstün olmasına şaşılır mı? Ey efendi, can kulağıyla dinle ki doğru sözdür bu: Kâbe taş-toprak ile binâ edilmiş bir kul yapısıdır, gönül ise bizzat Yaratıcı’nın kudret eliyle yaptığı bir sanat eseridir.”
Bakma yalan dünyaya
Akma kuru sevdâya
Yalvar Gânî Mevlâ ya
Lutfile ihsân gelsin
Varlığın eyle zâil
Ola-gör Hakk'a vâsıl
Geç katreden ey gâfil
Bahrile ummân gelsin
“Yâ Rabbî! Kıyâmete kadar bizim yolumuzda bulunanlar, bizi sevenler ve ömründe bir kere türbemize gelip rûhumuza Fâtiha okuyanlar bizimdir... Bize mensub olanlar, denizde boğulmasınlar; âhir ömürlerinde fakirlik görmesinler; îmanlarını kurtarmadıkça ölmesinler; öleceklerini bilsinler ve haber versinler ve de ölümleri denizde boğularak olmasın!..”
AZİZ MAHMUD HÜDAYİ (KS)
Hakk’ı koyup bâtıla meyl ü muhabbet neden?
Tâbi-i şeytân olup fitne vü şirret neden?
Râh-ı salâha gidüp sulh u sülûk ehli ol
Nefse uyup herkese hiddet ü şiddet neden?
Aziz Mahmud Hüdayi Hz.